Konserwacja nagrobków

Nagrobki narażone są na szereg szkodliwych działań i czynników zewnętrznych. Zjawiska atmosferyczne, takie jak opady deszczu i śniegu, duże wahania temperatur (mróz i upały), promieniowanie słoneczne, brud, kurz, mchy, chwasty, a także ptasie odchody – wszystko to stanowi zagrożenie dla płyt nagrobnych, niszczy je, zanieczyszcza i powoduje uszkodzenia.

Konieczność systematycznego czyszczenia i konserwacji nagrobków jest oczywista i niezbędna dla zachowania kamienia w dobrej formie przez długie lata.

Jak czyścić i konserwować nagrobki?
Czyszczenie płyty nagrobkowej zawsze należy rozpocząć od zmoczenia kamienia czystą wodą. Miejsca szczególnie brudne i zaplamione należy zmoczyć obficie, aby rozmiękłe zanieczyszczenia stały się łatwiejsze do usunięcia.

Do czyszczenia nagrobków doskonale nadają się miękkie ściereczki, gąbki oraz szczotki z miękkim lub twardym włosiem. W użyciu tych ostatnich należy zachować szczególną uwagę i ostrożność. Zasadniczo zaleca się delikatny sposób czyszczenia płyt nagrobnych. Zbyt intensywne działania mogą prowadzić do zarysowań i innych uszkodzeń kamienia.

Na rynku dostępnych jest wiele produktów chemicznych przeznaczonych do cyklicznego czyszczenia i konserwacji nagrobków. Przed zakupem i przystąpieniem do prac należy zwrócić uwagę na to, do jakiego rodzaju kamienia dany środek jest przeznaczony.

Stan i rodzaj nagrobka jako elementy determinujące prace konserwacyjne i dobór środków
Sposób czyszczenia i konserwacji nagrobka określony jest przez stan płyty nagrobkowej i rodzaj kamienia, z jakiego jest wykonana. W tej kwestii wyróżnić można nagrobki granitowe, lastrykowe i marmurowe.

Płyty granitowe są zdecydowanie najłatwiejsze w utrzymaniu i nie wymagają szczególnie trudnych działań konserwacyjnych. Wysoka jakość, jaka cechuje granit, pozwala na pewne odejście od systematyczności. Jednak nagrobki granitowe także wymagają czyszczenia i konserwacji. Dotyczy to zwłaszcza ciemnych płyt, na których wszelkie zabrudzenia, plamy i zacieki są szczególnie zauważalne.

Do czyszczenia płyt granitowych wystarczy ciepła lub gorąca woda z delikatnym środkiem czyszczącym / myjącym, np. płynem do mycia naczyń. Można oczywiście użyć dostępnych na rynku specjalistycznych środków do czyszczenia granitu. Niezwykle jednak ważne jest, by pamiętać, że granitu nie należy pastować, aninatłuszczać jego powierzchni w żaden inny sposób. Dla swoistego odżywienia kamienia wystarczy od czasu do czasu przetrzeć płytę ściereczką nasączoną wodą z octem.

Nagrobki lastrykowe są zdecydowanie bardziej wymagające w kwestii czyszczenia i konserwacji. Porowata, nierówna, chłonąca wilgoć powierzchnia stanowi zdecydowanie pewne wyzwanie. Aby zapobiec wnikaniu wody w głąb kamienia należy go natłuszczać, przy czym istotnym jest fakt, że raz natłuszczona powierzchnia płyty wymaga systematycznego pastowania, mniej więcej raz w miesiącu. Odstąpienie od tej zasady sprawi, że nagrobek szybko ściemnieje, a w rezultacie zacznie się kruszyć i popęka.

Nagrobki wykonane z marmuru są delikatne, dlatego należy zachować szczególną ostrożność w ich czyszczeniu i konserwacji. Najlepiej jeśli czynności te sprowadzają się do przetarcia płyty wilgotną ściereczką i spłukania czystą wodą. Poważniejsze zabrudzenia mogą wymagać profesjonalnego przeszlifowania.